Ma kilometr kwadratowy. To najmniejsze miasto w Polsce

Miasto to - zgodnie z ustawą - jednostka osadnicza o przewadze zwartej zabudowy i funkcjach nierolniczych, posiadająca prawa miejskie bądź status miasta nadany w trybie określonym odrębnymi przepisami. 

Dla uzyskania praw miejskich, miejscowość musi spełnić odpowiednie warunki:

• mieć dostatecznie miejski układ architektoniczny;
• poszczycić się odpowiednią infrastrukturą;
• liczyć przynajmniej 2 tys. mieszkańców (nie jest to jednak wartość najważniejsza).

Musi też dojść do wytyczenia granic nowego miasta, co czasami kończy się włączeniem do jego terytorium okolicznych wsi.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego na dzień 1 stycznia 2023 roku w Polsce jest 979 miast. W tej liczbie 302 stanowią gminy miejskie, a 66 to miasta na prawach powiatu. 

Co prawda do końca 2022 roku było ich mniej, bo to właśnie nowy rok przyniósł zmiany i powołano aż 15 nowych miast:

• Miękinia na Dolnym Śląsku; 
• Jeżów, Dąbrowice, Rozprza i Ujazd w województwie łódzkim; 
• Książ Wielki, Czarny Dunajec w Małopolsce; 
• Latowicz, Bodzanów, Jastrząb i Jadów na Mazowszu; 
• Włodowice w województwie śląskim; 
• Łopuszno i Piekoszów w świętokrzyskim;
• Miasteczko Krajeńskie w Wielkopolsce.

Od 1 stycznia 2024 roku w Polsce może być już ponad 1000 miast. Rząd proponuje, by ten status uzyskały 34 miejscowości: 

• Bobrowniki, Kikół i Gąsawa w woj. kujawsko-pomorskim; 
• Piszczac, Turobin, Czemierniki w woj. lubelskim. trzy w lubelskim;
• Brody w woj. lubuskim;
• Grabów, Kiernozia, Białaczów, Żarnów, Inowłódz, Osjaków, Bolesławiec, Parzęczew w  woj. łódzkim;
• Maciejowice, Głowaczów, Magnuszew, Ciepielów, Sienno, Dobre, Siennica, Osieck, Gielniów, Odrzywół i Przytyk w woj. mazowieckim;
• Strzeleczki w woj. opolskim;
• Bircza i Jawornik Polski, w woj. podkarpackim;
• Przyrów w woj. śląskim;
• Gowarczów i Bogoria w woj. świętokrzyskim;
• Rychtal i Mieścisko w woj. wielkopolskim.

Jeśli weźmie się pod uwagę powierzchnię, to pierwsze miejsce w rankingu najmniejszych miast w Polsce wygrywa Stawiszyn. Leży w powiecie kaliskim, w województwie wielkopolskim i ma zaledwie 1 km kw. powierzchni. Tuż za nim znajduje Wielichowo z powiatu grodziskiego w Wielkopolsce, które ma 1,2 km kw. kwadratowego. 

• W dalszej kolejności malutką powierzchnię mają takie miasta jak:
• Ostroróg w powiecie szamotulskim, woj. wielkopolskie: 1,3 km kw.;
• Chodecz w powiecie włocławskim, woj. kujawsko-pomorskie: 1,4 km kw.;
• Błaszki - w powiecie sieradzkim, woj. łódzkie: 1,6 km kw.;
• Jutrosin - w powiecie rawickim, woj. wielkopolskie: 1,6 km kw.;
• Nowe Skalmierzyce - w powiecie ostrowskim, woj. wielkopolskie: 1,6 km kw.;
• Szlichtyngowa - w powiecie wschowskim, woj. lubuskie: 1,6 km kw.;
• Cedynia - w powiecie gryfińskim, woj. zachodniopomorskie: 1,7 km kw.; 
• Świerzawa - w powiecie złotoryjskim, woj. dolnośląskie: 1,8 km kw.

Zgodnie w wynikami Narodowego Spisu Powszechnego z 2021 roku populacja polskich miast spada. Mieszkańców ubyło 10 z 18 miast wojewódzkich. 

Najmniejsze miasto wojewódzkie w Polsce to Gorzów Wielkopolski (119 tys. mieszkańców). Kolejne jest Opole z liczbą 127 tys. mieszkańców.

Do niewielkich miast wojewódzkich zaliczają się również:

• Zielona Góra: 140 tys. osób;
• Olsztyn: 170 tys. osób;
• Kielce: 186 tys. osób;
• Rzeszów: 195 tys. osób;
• Toruń: 198 tys. osób.

Potem jest już duży przeskok, bo po Toruniu znajdują się Katowice, które mają 285 tys. mieszkańców. Im wyżej w rankingu, tym większe zaludnienie, mimo odnotowanego spadku populacji.

W Polsce dominują małe miasta, w których mieszka średnio 10 000 osób. Takich miejsc jest aż 591. Najmniej mieszkańców ma Opatowiec położony w województwie świętokrzyskim, w powiecie kazimierskim. Jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej Opatowiec. Zamieszkuje je zaledwie 336 osób.

Za najmniejsze miasta w Polsce pod względem ludności uznaje się także inne, które nie przekraczają 1000 mieszkańców:

• Wiślica: 506 osób;
• Koszyce: 775 osób;
• Książ Wielki: 817 osób; 
• Dąbrowice: 847 osób;
• Dubiecko: 866 osób;
• Wyśmierzyce: 896 osób;
• Bolimów: 899 osób;
• Działoszyce: 902 osoby;
• Józefów nad Wisłą: 902 osoby;
• Nowy Korczyn: 904 osoby;
• Goraj: 917 osób; 
• Jadów: 934 osoby;
• Solec nad Wisłą: 939 osób;
• Suraż: 983 osoby.

Najmniejszym miastem, którego liczba mieszkańców przekracza tysiąc, jest Czerwińsk nad Wisłą (1010 osób).

Warto wspomnieć, że małe miasta, pomimo swojej niewielkiej powierzchni lub słabego zaludnienia, również zasługują na uwagę. Na przykład Opatowiec to urokliwe miejsce, w którym można zwiedzić gotycki kościół lub udać się na przeprawę promową, by przepłynąć z województwa świętokrzyskiego do województwa małopolskiego. 

W końcu małe miasta też mają swój urok i niepowtarzalny klimat.